Jacoba van Heemskerck (1876-1923) is een Nederlandse kunstenares die dankzij haar avant-gardistische en vernieuwende voelsprieten, van belang is geweest bij de ontwikkeling van de moderne kunst in ons land. Behalve schilderen en tekenen is ze heel bedreven in het maken van glas-in-loodramen en glasmozaïeken. Ook vervaardigt Jacoba van Heemskerck houtsneden. Haar vader – een man van adel – is officier bij de Koninklijke Marine en in zijn vrije tijd schildert hij, voornamelijk landschappen, stads- en zeegezichten. De liefde voor het schilderen brengt hij over op zijn jongste dochter, ze is een nakomertje in het gezin van zes kinderen. Van Heemskerk senior geeft de jonge Jacoba teken- en schilderlessen. Later studeert Jacoba van Heemskerck vier jaar aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. Aansluitend volgt ze nog drie jaar lessen bij Ferdinand Hart Nibbrig in Laren. Vervolgens gaat ze naar Parijs waar ze de jongste ontwikkelingen van de avant-gardistische kunst op de voet volgt. In de Franse hoofdstad gaat ze een tijdje in de leer bij Eugène Carrière, de invloedrijke kunstenaar die beroemd is geworden met zijn symbolistische schilderijen.
Jacoba van Heemskerck is aanvankelijk gefascineerd door het luminisme, met name de luministische schilderijen van Jan Toorop. Ook het kubisme met zijn geometrisch lijnen voedt haar. Later ontwikkelt haar stijl zich naar een intuïtieve en expressieve vormentaal waarbij ze meer en meer de abstractie opzoekt. De filosofie van antroposoof Rudolf Steiner is hierbij voor haar een belangrijke inspiratiebron. Geliefde onderwerpen zijn zeilschepen, bruggen en bomen, al zijn die niet altijd als zodanig herkenbaar.
Jacoba van Heemskerck vestigt zich samen met Marie Tak van Poortvliet in Domburg. De twee vrouwen zijn niet alleen geliefden, Tak van Poortvliet is tevens Van Heemskerck mecenas. Ze is een van de eerste verzamelaars die werk van Van Heemskerck koopt. De vrouwen ademen in alles kunst uit. Van Heemskerck als gedreven kunstenaar, Tak van Poortvliet als verwoed verzamelaar van moderne kunst. Haar indrukwekkende collectie bevat onder meer werken van Wassily Kandinsky, Piet Mondriaan en Fernand Léger.
Tot aan haar dood exposeert Jacoba van Heemskerck met grote regelmaat in Berlijn. Ze is in Duitsland veel populairder dan in eigen land. Dit komt vooral door haar vriendschap en uitvoerige correspondentie met Herwarth Walden, van de zeer invloedrijke galerie en avant-gardistische kunstbeweging Der Sturm. Ze exposeert er onder meer met kunstenaars als Wassily Kandinsky, Paul Klee en Marc Chagall. Na haar dood is Jacoba van Heemskerck wat in de vergetelheid is geraakt. Gelukkig is daar de laatste jaren verandering in gekomen. Vandaag de dag krijgt ze de aandacht en de waardering die ze verdient. Haar werk is opgenomen in onder meer Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam en Stedelijk Museum Amsterdam.
Openingstijden:
Woensdag t/m zaterdag
11-17 uur en op afspraak
+31 (0)529 - 469 280 | info@marksmit.nl |